Janosik - prawdziwa historia karpackiego zbója

Mija właśnie 300 lat od śmierci Janosika. Zginął powieszony za żebro w Liptowskim Mikulaszu. Słowaccy historycy są przekonani, że nie był Polakiem. Dokumenty historyczne jasno mówią, że urodził się w Tyrchowej na Słowacji. Zbójował bardzo krótko, bo zaledwie półtora roku i w tym okresie dotarł także na polski Śląsk. W jego drużynie byli nie tylko Słowacy, ale także Polacy i Morawianie.

Słynnego rozbójnika i harnasia skazano za zabójstwo plebana z Demanicy, morderstwo, którego prawdopodobnie dokonał jego kompan.

Juraj Jánošík (Jerzy Janosik), bo takie imię i nazwisko nosił słynny narodowy bohater Słowacji, urodził się  25 stycznia lub lutego 1688 roku ww wsi Tierchowa pod Żylinami. Miał 3 braci (Jana, Martina, Adama) i młodszą siostrę Barborę.

W 1711 roku Janosik objął przywództwo bandy po odejściu Tomáša Uhorčíka. Jego głównym zajęciem było napadanie na bogatych kupców na pograniczu węgiersko-polskim.

W 1974 roku dzieje Janosika doczekały się ekranizacji (film i serial w reżyserii Jerzego Passendorfera). Wykorzystano przy ich tworzeniu legendy tatrzańskie Kazimierza Przerwy-Tetmajera, ukazujące Janosika (w tej roli Marek Perepeczko) jako Polaka.

W  2009 roku powstał także film Janosik. Prawdziwa historia w reżyserii Agnieszki Holland i Kasi Adamik. Harnasia zagrał Václav Jiráček.

W naszej Bibliotece dostępna jest książka Stanisława Andrzeja Sroki Janosik prawdziwa historia karpackiego zbója na podstawie której powstał scenariusz do tego filmu. Zapraszamy do lektury.